«Нақышты бояу сырлары»

(Суретші Ә.Қастеевтың туғанына 110 жыл)

2014 жылғы алғашқы іс-шара тақырыбын қазақ қылқалам шебері және сурет өнерінің негізін қалаушысы Ә. Қастеевке арнадық. Көбінесе оқырмандар қауымы көрмейтін немесе нашар көретін азаматтар болса да, оларды бұл тақырып ерекше қызықтырды.

Баяндаушы Н.Тұяқбаева оқырмандарға суретшінің толық өмірбаянымен таныстырып ол кісінің замандастырының естеліктерін оқып шықты. Алғашқы қадамын Ә.Қастеев Алматы қаласында Н.Хлудовтың жетекшілігімен акварель өнерімен танысты. Одан ары Мәскеу қаласында И.Бродскидің шеберханасында білім алды. 30-шы жылдары Ә. Қастеев өз алғашқы жұмыстарын қазақ халқының салт-дәстүрімен әдеп-ғұрыптарына арнап, бірқатар туындылар жазды. Олар «Келін», «Колхоз тойы», «Киіз үйдің ішкі көрінісі». Сондай-ақ баяндаушы суретшінің қаламы тарихи және географиялық тақырыптарды қозғады дей келе отырып Ә. Қастеевтің қазақ ғұламаларына арналған туындыларымен оқырмандарды таныстырып және оқырмандарға сол картиналарды жан-жақты сөзбен жеткізуге тырысты. Олар Аманкелді Иманов, Абай Құнанбаев, Кенесары Қасымұлы, Жамбыл Жабаев, Шоқан Уәлихановқа арналған бірқатар туындылар. Сондай-ақ қылқалам шебері өз туған еліне деген махаббатын қылқалам арқылы жеткізіп отырған. Шебер өз суреттерінде Жетісу табиғатының кереметтерін суреттей отырып, осы тақырыпқа бірқатар картиналарын арнаған. Мысалы жұртшылыққа белгілі «Қыстау» туындысы. Жүргізуші оқырмандарға 2004 жыл «Юнеско»-ның бекітуімен Ә. Қастеев жылы деп бекітілгенін жеткізді. Одан әрі баяндаушы өз сөзінде қылқалам шеберінің мол және бай мұра қалдырғанын айта келе суретшінің отанына арналған жүздеген картиналары бар екендігін айтып өтті. Іс-шара соңында оқырмандармен баяндамада айтылған ақпарат бойынша шағын байқау өткізілді. Осы тақырыпқа арнап оқу залында көрме ұйымдастырылып онда Ә. Қастеевтің туындыларымен және кітаптары қойылды.

(ОҚО арнайы кітапханасының қызмет көрсету бөлімі )

Кәсіби шеберлік деңгейін көтеру, тәжірибе алмасу, әдістемелік көмек көрсету мақсатында, аудандық арнайы кітапхана филиалдары мен пункттеріне 23 рет, халықаралық және республикалық конференцияларына 3 рет іс-сапарлар болды. 2 облыстық семинар өтті. Ауданаралық «Отбасы тынысы» көз мүгедектері жанұялары арасында іріктеу кезеңі сонымен қатар «сауықтыру айлығына» арналған іс-шараларға қатысу, әдістемелік көмек көрсету жұмыстары жүргізілді.

Республикалық конференцияға бөлім меңгерушісі Ұ.Тұранбаева 18-19 қыркүйек күндері Тараз қаласында өткен «Жаңа қоғам кітапханаларындағы инновациялар» атты Республикалық конференцияға қатысып қайтты. Талқыланған мәселелер: заманауи кітапханалардың тұрақты дамуындағы инновациялардың маңыздылығын негіздеу; қоғамның бүгінгі құрылымындағы кітапхананың орнын анықтау; кітапхана саласындағы өзекті мәселелердің шешімін табу; республикадағы кітапхана ісін белсенді ету; тәжірибе алмасу; кітапхана жұмысына жаңа идеялар, тың ойлар, жобалар ұсыну.

Халықаралық конференцияға, кітапхана директоры Ғ.Ескендірова 20–28 қыркүйек күндері барып қайтқан Ресейдің Екатеринбург қаласында өткен «Социальные проекты новой эпохы: инновации через интеграцию» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияда қаралған тақырыптар: Социокультурное проектирование: теоритеческие основания для взаимодействия в сфере реабилитации инвалидов; Социокультурное проектирование в контексте Конвенции о правах инвалидов; Социальное партнерство как фактор повышения качества социокультурной реабилитации детей-инвалидов; Универсальный дизайн глазами инвалида; Социальная реабилитация людей с проблемами зрения: американские реалии, проблемы и возможности; Библиотека on-line: новые читатели, новые возможности; Дифференцированное обслуживание пользователей с особенными потребностями; Тактильно-визуальная разметка для людей с ограничениями по зрению из инновационного материала «холодный пластик». Европейский стандарт и российский опыт и.т.

Сонымен қатар, сектор жетекшісі С.Кизбаева 7-8 қараша күндері Ресейдің Тула қаласында өткен «Библиотека и музей: грани сотрудничества в развитии социального туризма в регионе» атты ғылыми-тәжірибелік конференцияға, кәсіби-тәжірибе алмасуға барып қайтты.

Қаралған маңызды тақырыптар:

Обсуждались следующие вопросы:

· теоритические основы социокультурной реабилитации инвалидов;

· проблемы доступности музеев и выставочных документов для лиц с ограниченными возможностями здоровья;

· адаптация внутренних пространств и экспозиций для посещения их лицами с нарушением зрения (взрослых и детей);

· место и роль специальных библиотек для слепых в организации музейных экспозиций доступных для восприятия их инвалидвми по зрению.

В этом году весь поэтический мир отмечает 210-летие со  дня рождения Федора Ивановича Тютчева. Учитывая, что наши читатели очень любят стихи, мы не обошли стороной эту дату. Тем более , что в последнее время интерес к биографии и личной жизни поэта проявляется с новой силой.

В поэзии Тютчева особенно четко выделяются три цикла: природа, отклики на политические события в мире и в стране и цикл любовной лирики. Мы остановились подробнее на теме природы, оформив выставку «Под дыханием природы…», где среди книг автора были представлены картины из цикла «Времена года» .Это –В. Поленов. Золотая осень; И.Левитан .Золотая осень; И.Грабарь.Февральская лазурь и т.д.

Поэзия Тютчева знакома нам с  детства, поэтому читатели сами вспоминали стихи еще со времен школьных лет. Так, несколько стихотворений было прочитано  читателями – Осжигитовой Б., Медведевой Н., Скрябиной Р., Попенко П.

Многие стихотворения Ф.Тютчева были переложены на музыку и ,таким образом, появилось много красивейших романсов и песен. Так, романс «Я встретил Вас…» был прослушан в нескольких вариантах исполнения. Вообще тема любви у Тютчева – это самый сложный цикл, и стихи , прежде чем прочитать их на публику, нужно пропустить  через себя, через свой внутренний мир. Как отмечал сам поэт: «Любовь – это блаженно-роковое чувство, требующее от человека огромного напряжения душевных сил; любовь – это символ человеческого существования вообще…»

О ты последняя любовь!

Ты и блаженство, и безнадежность…

И.С.Тургенев говорил о Тютчеве так: «Тютчев создал речи, которым не суждено умереть…» Это означало, что к поэту пришла подлинная слава, в чем мы убеждаемся до сих пор.

«Жыр ғұмыр»

(«Бір ел бір кітап» республикалық акциясы таңдауы ақын Ф.Оңғарсынованың «Дауа» кітабы)

«Адамның досы кітап, өмір кілті,

Тең келмес оған жиған дүние мүлкі

Ақылшы, жанға серік жол бастаушы,

Асыл ой, қазынасы, өмір көркі» - деген өлең жолдарымен «Облыстық көздері көрмейтін және әлсіз көретін азаматтарға арналған арнайы кітапханасының тифлосекторында «Бір ел – бір кітап» акциясына байланысты бір кітапты жаппай бірге оқу үшін ұйымдастырылған, халық жазушысы, қазақ ақыны Ф.Оңғарсынованың «Дауа» атты лирикалық жыр топтамасына арналған поэзия кеші өтті.

Кешті жүргізуші - кітапхана қызметкері З.Маханова кітап сүйер қауымды ақынның шығармашылығымен таныстыру мақсатында алғашқы сөзді Мақтарал ауданынан келген жас ақын Е.Бакиевке берді.

Адам баласының ой кемесін ізгілікке, руханилыққа жетелейтін, надандық шырмауынан шығуға көмектесетін баға жетпес дүние – кітап дей келе, жүргізуші Ұлттық Әдебиетіміздегі ең үздік деген туындыны оқу және насихаттау, оқу ісін ілгерілету, рухани мұрамызды сақтау, қоғамның кітап оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында 2007 жылдан бастау алған жоба биылғы жылы өз жалғасын тапқанын айтып өтті. 2013 жылдың үздік туындысының авторы Ф.Оңғарсынова қазақ әдебиеті әлемінің айшықты жанры - поэзияда адуынды жырларымен көпшілікті елең еткізген ақын екенін, оның шығармалары қазақ әдебиетінде өзіндік орны мен үні бар тұғырлы дүние екені айтылып, кезек келесі өлеңге берілді: Қазығұрт ауданынан келген оқырман П.Үйсінбаева ақынның «Мені жұрт қатал дейді» өлеңін жатқа оқып, соңынан ақынның сөзіне жазылған «Мақсат – бақыт бастауы» әнін жас оқырман Г.Жуашбаева орындап берді.

Өмірдің өткелдерінен

Қиындық көп көргеніммен,

Өртеніп от басқаныммен,

Өзіңмен қоштаспадым мен.

Күлкімді, жайлы күнімді,

Азапты, қайғы-мұңымды,

Өзіммен бөліскенің үшін,

Қатем мен жеңістерім үшін,

Мынау менің қиындау,

Тағдырым болып көріскенің үшін,

Өлең, мен сені аялап өтем! – деп, ақын өлеңді аялап, поэзия әлеміндегі ізденіс-толғаныстарын, ақындық өнер жайындағы қанатты ойларын қалың жұртшылыққа паш етіп, сүйсіндіріп келеді – деп ақынның «Өлең» атты жырын Сарыағаш ауданынан келген мүгедектер қоғамының директоры Ү.Төлегенова жатқа оқып, «Жан сырым» атты өлеңіне жазылған әнді оқырман А.Тәйтелеева орындап берді.

"Адам деген күрделі жаратылыс қой. Соның ішінде әйел халқының жан-дүниесі өз алдына бір әлем. Фариза жырларымен сол әйел жанының сан күйін мүмкіндігінше жеткізгісі келеді. Оның бұл тақырыптағы лирикалық кейіпкері – әйелдер. Олардың тағдыры, жан дүниесі, күлкісі мен көз жасы өлеңдерінің арқауы" - дей келе:

Өз-өзімнен өртеніп барам жанып,

Жүректен жас ағады тарамданып

Менде жай жоқ бұл күнде тым болмаса

Ақтарылар алдыңда саған барып

Жасқа ғана толады жанар налып,

Мен үшін тұр дүние қараң қалып, – деп, әйелдің қайғы-мұңынан сыр шертетін өлеңдерінен Сарыағаш ауданынан келген прозаик оқырман М.Ермаханова «Реніш», Р.Мейірбекова

«Өкініш пен қасірет» жырларын жатқа оқып берді.

Жасаңдар, құшып сенім-күн,

Құлпырған гүлдей құздағы,

Жұлдызы жанған жерімнің

Жұлдыздай жарқын қыздары! – деп, ақынның «Қыз сөзі» өлеңін оқуға сөз Сайрам ауданынан келген жас оқырман М.Умаралиеваға берілді.

Поэзия кеші

Г.Каттабекова, Н.Ештаева, Г.Тимирова, Р.Тимировалардың

орындауында ақынның «Махаббат, жігерсіз жігіттерге», «Дүние бос қалды ғой сен кеткелі», «Поэзия», «Сағыныш», «Туған жер», «М.Мақатаев туралы жыр», «Киіз үй», «Жаулықтар», «Бала» және т.б. өлеңдерімен жалғасты.

Кеш соңында жастарды кітап оқуға насихаттайтын кітапхананың тұрақты оқырманы, ақ жаулықты М.Сайғана апа сөз алып: «жастарға -кітап оқуларыңды жалғастыра беріңдер, талаптарыңа нұр жаусын, алла алдарыңнан жарылқасын» - деп батасын берді.

Н.Жұмағұлов атты оқырман тағдырластарының талантын атап айтып, кештің кереметтей өткеніне дән риза болып, «осы сценариймен үлкен сахналарға неге шықпасқа» деп өз пікірін білдірді.

Поэзия кеші тифлосектор бөлімінің меңгерушісі Сәбит Полатұлының көркем сөздерімен аяқталды.

(ОҚО арнайы кітапханасының тифлосектор қызметкері З.Маханова)

«Сәулеті мен дәулеті асқан Шымқала»

«Жайна, жаса, жасыл қала!»

(Шымкент қаласына 2200 жыл)

Кітапханалық іс-шаралар арасында біз туған өлкемізге көп көңіл бөлеміз. Шымкент қаласы биыл 2200 жылдық мерей тойын тойлап отыр. Сондықтан «Сәулеті мен дәулеті асқан Шымқала» атты іс-шараны оқырмандармен өткізуді жөн көрдік. Бұл тақырып бәріне де қызық болса керек. Өйткені оқу залында аға буынды және жас буынды оқырмандар араласып келді. Жүргізуші С. Катишев оқырмандарды сүйікті қаламыздың тарихымен танысуға шақырды. Баяндаушылар Л. Абжаппарова мен Н. Тұяқбаева орыс және қазақ тілінде қаланың ежелгі орын тепкен жерінен бастап, Шымкент сөзінің баламасын парсы тілінде айтып беріп, содан-соң бүгінгі Шымкенттің келбетін суреттеді. Баяндама экрандағы слайдтармен көмкеріліп отырды. Осыдан кейін «Шырайлы Шымкентім» атты ән қойылып «Түнгі Шымкент» атты бейнеклип көрсетілді.

Президентіміз Оңтүстік өңіріне аса көңіл бөледі. Себебі, бұл жер қазақ тілі қаймағының тұңған жері деп түсіндірді жүргізуші. Сондықтан іс-шараның екінші бөлімі Шымкент қаласының бас жоспарына арналды. Баяндамашылар орыс және қазақ тілінде жұртшылықты үкіметтің ақырғы бекітілген бас жоспарымен таныстырды. Ол құжатта қаланың әкімшілік орталығы, жаңа пайда болатын аудандар және тағы басқа күрделі өзгерістер айтылды. Таныстырудың соңында оқырмандар бір-бірімен қызық әңгіме дүкен құрып жатты. Өйткені қала болашағы қай-қайсымыздың болса дағы толғандырмай тұрмайтыны анық. Іс-шара соңында осы тақырыпқа көрме қойылып, өлкелік БАҚ әдебиеттері қойылды.